FERHENGÊ TIRKÎ-KIRMANCKÎ (ZAZAKÎ)      V-Y-Z


 

V  
vali:
walî, -ye  
Vanuatu:
Vanuatu  
Varto:
Gimgim  
Washington:
Waşîngtin  
vasıtasıyla
(ile): bi 
         Parasıyla satın almış. (Bi peranê xo herînayo.) 
         Kalemle yazdı. (Bi qeleme nuşt.) 
         Elle yedi. (Bi dest werd.)  
vatan:
welat (n)  
vekalet:
1)wekîlîye (m), wekalet (n) 2)wezîrîye (m), wezaret (n)  
vekaletname:
wekaletname (n)  
vekil:
wekîl, -e  
vekillik:
1)wekîlîye (m), wekalet (n) 2)wezîrîye (m), wezaret (n)  
Venezuela:
Venezuela  
vergi:
bac (n) 
         vergi hukuku: huqûqê bacî (n)  
vızıldama:
viz-viz, vize-vize  
vızıltı:
viz-viz  
Vietnam:
Vîetnam  
vilayet:
1)wîlayet (n) 2)şaristan (n), bajar (n)  
Viranşehir:
Wêranşar  
Viyana:
Vîyana  

Y


ya... ya...:
yan ... yan ... 
            Ya ben gelirim, ya da sen. (Yan ez yena yan ti.)  
yabani:
kovî, -ye; yabanî, -ye  
yabanarısı:
zerqete (m), pîzange (m), mêşa çeqere (m)  
yabankeçisi:
pezkovî, -ye  
yaka (kıyı):
ver (n), hêm (n)  
bu yaka karşı yaka:
nover-wever, nover-bover, nahêm dohêm
yakalama: tepîştiş (n)  
yakalamak:
tepîştene  
yakın:
nezdî  
yakın sanal geçmiş zaman:
demo vîyarteyo nîyetin o nezdî (n)  
yalın:
xoser, -e  
yalın ad
: nameyo xoser (n)  
yalın isim:
b. yalın ad  
yan: 1)
het (n)  
bir yandan:
heto yew ra  
diğer yandan:
heto bîn ra  
2)ver (n)  
yanak:
alişke (m), gume (m), sirote (m)  
yanağın ağız boşluğuna bakan iç tarafı:
lewê gapûre (n)  
yapabilmek:
şayene (şayîş), eşkayene (eşkayîş), besekerdene  
yara:
birîne (m), dirbete (m)  
yaralı:
birîndar, -e; dirbetin, -e  
yardımcı:
ardimkerdox, -e  
yardım:
ardim (n)  
yardım etmek:
ardim kerdene  
yardımcı fiil:
karo ardimkerdox (n)  
yargıç:
dadger, -e; hakim, -e; qazî, -ye  
yargıçlık:
dadgerîye (m), hakimîye (m), qazîyîye (m)  
yargı:
hukm (n)  
yargılama:
muhakemekerdiş (n)  
yargılamak:
muhakeme kerdene  
yarım:
nêm, nême  
yarıyıl:
nêmserre (m), termîn (n) 
         birinci yarıyıl (güz dönemi): nêmserra payîzî (m), 
        termînê payîzî(n) 
         ikinci yarıyıl (bahar dönemi): nêmserra wesarî (m), 
        termînê wesarî  
yasa:
qanûn (n) 
        yasa önerisi: pêşnîyaza qanûnî (m), teklîfê qanûnî (n)  
yasak:
qedexe (n), yasax (n)  
yasal:
qanûnî  
yaşam:
heyat (n)  
yaşamak:
ciwîyayene                                   
yaşça küçük:
şenik, -e  
yavru (hayvan yavrusu):
leyîr, -e; leyrek, -e  
yavşak (bit yavrusu):
nute (m), nutike (m)       
yayım:
weşanayîş (n), neşr (n)  
yayımlamak:
weşanayîne, neşr kerdene  
yayımlanmak:
weşanîyayîne, neşr bîyayîne  
yayın:
weşan, neşrîyat  
yayınevi:
weşanxane (n)  
Yayladere:
Xorxol  
yaz:
hamnan (n)  
yazan:
nuştox, -e                       
yazar:
nuştox, -e                        
yazarlık:
nuştoxîye (m)  
yazı:
nuşte (n)  
yazılı:
1)nuşte (n), nuşta (m), nuştîye (m) 2)nuştekî, -ye 
        yazılı edebiyat: edebîyato nuştekî (n)  
yazım:
rastnuştiş (n), ortografî  
yazın:
edebîyat (n)  
yazınsal:
edebî, -ye  
yazma:
nuştiş (n)  
yazmak:
nuştene  
yedi:
hewt  
yedinci:
hewtin, -e  
Yedisu:
Çêrme  
Yemen:
Yemen  
yemin:
sond (n) 
          yemin etmek:
sond wendene, sond werdene  
Yeni Kaledonya:
Kaledonyaya Newîye (m)  
Yeni Zeland:
Zelandaya Newîye (m)  
yer:
ca (n)  
yer zarfı:
zerfa cayî (m)  
yeşil:
hewz, kesk, zergûn                 
yetki:
selahîyet (n)  
yetkili:
selahîyetdar, -e  
yetmiş:
hewtay  
yetmişinci:
hewtayin, -e  
yılanbalığı:
marmase (n)  
yirmi:
  vîst  
yirminci:
vîstin, -e  
yokuş:
veracor          
yokuş aşağı:
seracêr, devacêr  
yokuş yukarı:
devacor  
yön:
het (n)  
yön bildiren zarf:
zerfa hetî (m)  
yöneten:
îdarekerdox, -e  
yönetici:
îdareker, -e; sermîyan, -e  
yönetim:
îdare (n)  
yönetmen:
mudir, -e  
Yugoslavya:
Yûgoslavya  
yukarı:
cor (n)  
yukarı taraftaki:
corên, -e; corin, -e  
yukarıdaki:
corên, -e; corin, -e  
yukarıdan:
cor de, cor ra  
yukarıya doğru:
acor, veracor, devacor  
Yunanistan:
Yunanîstan (n) ;
yurtsever: welatperwer, -e  
yük:
bar (n)  
yük hayvanı (at, katır, eşek):
golîg, -e           
yüklem:
kardar (n)  
yürek:
zerrî (m), zerrîya bele (m), qelb (n)  
yüz:
se 
            iki yüz: di sey 
               üç yüz:
hîrê sey 
            dört yüz: çar sey 
            beş yüz: panc sey 
            altı yüz: şeş sey 
            yedi yüz: hewt sey 
            sekiz yüz: heşt sey 
            dokuz yüz: new sey  
yüzüncü:
seyin, -e  
   
Z  


Zaire:
Zaîre, Kongo  
zaman:
dem (n)  
      geçmiş zaman:
demo vîyarte (n)  
      gelecek zaman:
demo ameyox (n)  
      gelecek zamanın hikayesi:
b. sanal geçmiş zaman  
      -miş’li geçmiş zaman:
demo vîyarteyo nedîyar (n)  
      -miş’li geçmiş zamanın hikayesi:
demo vîyarteyo nedîyaro verên(n) 
      şimdiki zaman: demo nikayin (n) 
      şimdiki zamanın hikayesi: demo vîyarteyo nikayin (n) 
      şimdiki zamanın rivayeti: demo vîyarteyo riwayetin (n)  
zaman zarfı:
zerfa demî (m)  
Zambiya:
Zambîya  
zamir:
zemîr (n)  
zarf:
zerfe (m)  
yer zarfı:
zerfa cayî (m)  
zaman zarfı:
zerfa demî (m)  
zaten:
xora  
zarfsal:
zerfkî  
zarfsal sayılar:
hûmarnameyê zerfkî  
Zaza:
kirmanc, -e  
Zazaca:
kirmanckî  
zil:
zengil (n) 
       zil çalmak: zengil cinitene, zengil cenayene, zengil 
      piro dayene 
       Zil çaldı. (Zengilî cinit./Zengilî cena./Zengilî da piro.)  
Zimbabwe:
Zîmbabwe  
zincir:
rêzile (m)  
zincir (cezalandırmak amacıyla kişinin boynuna takılan kalın zincir)
lele  
zincirleme:
rêzilkî  
zincirleme tamlama:
îzafeya rêzilkî (m)  
zindan:
zîndan (n)  
ziraat:
zîret (n)  
ziraat bakanı:
wezîra zîretî (m), wezîrê zîretî (n)  
ziraat bakanlığı:
wezaretê zîretî (n)