FERHENGÊ TIRKÎ-KIRMANCKÎ (ZAZAKÎ)      Ş-T


 

Ş  

şah:
şah (n)  
şahbeyit:
şahbeyîte (n)  
şahıs:
kes 
            şahıs zamiri: zemîrê kesî (n)  
şahit:
şahid, -e  
şahitlik:
şahidîye (m)  
şair:
şaîr, -e  
şairane:
şaîrane, şaîrkî  
şairce:
şaîrane, şaîrkî  
Şam:
Şam  
şarkıcı:
deyîrbaz, -e; dengbêj, -e                    
şart:
şert (n) 
            şart kipi: raweya şertî (m)  
şartlı:
şertin, -e 
               şartlı salıverme:
veradayîşo şertin (n) 
               şartlı tahliye:
texlîyaya şertine (m), veradayîşo şertin (n)  
şayet
: eke 
            Şayet biliyorsan söyle, bilmiyorsan sor. (Eke ti zanî vaje, eke      tinêzanî biperse.)  
şebek:
şebek (n)  
şehir
: şaristan (n), bajar (n)  
şehirli:
şaristanij, -e  
şehit:
şehîd, -e 
            şehit düşmek: şehîd bîyene 
            şehit olmak: şehîd bîyene  
şema:
şema (m)  
şempanze:
şempanze, -ye  
Şenkaya:
Ortîlî  
şey
: çî (n), ewk (n), neha (n), emin (n), nim (n)  
şiir:
şîîre (m)  
şiirsel:
şîîrkî  
şikayet:
gerre (n) 
               şikayet etmek:
gerre kerdene  
şikayetçi:
gerrekerdox, -e  
Şili:
Şîlî  
şimdi:
nika  
şimdiki:
nikayin, -e 
            şimdiki zaman: demo nikayin (n) 
            şimdiki zamanın hikayesi: demo vîyarteyo nikayin (n) 
            şimdiki zamanın rivayeti: demo vîyarteyo riwayetin (n)  
Şirvan:
Şêrvan  
şubat:
sibate (m), gucige (m)  
şube:
şûbe (n)  
şüphe:
guman (n), şik (n)  
şüphelenmek:
guman kerdene, şik kerdene  
şüpheli:
gumankerda (m), gumankerde (n); şikkerda, şikkerde (n)    

T  

taban
(ayak tabanı): binpa (n), binê linge (n)  
tabiat:
tebîet (n)  
tabii:
tebîî 
            tabii hukuk: huqûqo tebîî (n)  
Tacikistan:
Tacikîstan (n)  
tahkikat:
tehqîqat (n) 
               tahkikat yapmak:
tehqîqat kerdene, tehqîqat viraştene  
tahliye:
texlîya (m), veradayîş (n) 
               tahliye etme:
texlîyakerdîş (n), veradayîş (n) 
               tahliye etmek:
texlîya kerdene, vera dayene  
Tahran:
Tehran  
tahta:
texte (n)  
tak tuk:
teq-req  
takı:
suffîks (n)  
takibat:
taqîbat (n)  
takip:
taqîb (n)  
takip etmek:
taqîb kerdene  
taktik:
taktîk (n)  
talebe:
wendekar, -e; telebe (n), teleba (m); suxte (n), 
suxta (m);
şagird, -e  
talebelik:
wendekarîye (m), telebeyîye (m), suxteyîye (m), 
şagirdîye (m)  
talep:
waştiş (n)  
talepkar:
waştox, -e  
tamlama:
îzafe (m)  
tanık:
şahid, -e 
               görgü tanığı:
şahida çiman (m), şahidê çiman (n)  
tanıklık:
şahidîye (m)  
Tanzanya:
Tanzanya  
taraf:
het (n), perr (n), pol (n)  
bu taraf o taraf:
nat-wet, nover-wever, nover-bover, nahêm-dohêm  
bu tarafta o tarafta:
nata-weta, novera-wevera, novera-bovera  
bir taraftan:
heto yew ra  
diğer taraftan:
heto bîn ra  
tarım:
zîret (n)  
tarım bakanı:
wezîra zîretî (m), wezîrê zîretî (n)  
tarım bakanlığı:
wezaretê zîretî (n)  
tarih:
tarîx (n)  
tarlafaresi:
loxe (m), lore (m)  
tartışma:
munaqeşe (m) 
            sertçe tartışma: hurê nayîş, werê nayîş, têver nayîş  
tastik:
tesdîq (n) 
            tastik etmek: tesdîq kerdene  
taşak:
gun (n), hak (n), herz (n), bati (n), hêlik (n)  
Tatvan:
Tûx  
tavşan:
hargûş, -e  
tavuk:
kerge (m)  
tavus:
tavûs. -e  
tay:
cana (m), cane (n); kurrî, -ye  
Tayland:
Tayland  
Tayvan:
Taywan  
tazı:
tajî, -ye; tazî, -ye  
tebeşir:
tebeşîr (n)  
tecil:
tecîl (n) 
               tecil etme:
tecîlkerdiş (n) 
               tecil etmek:
tecîl kerdene  
teftîş:
teftîş (n)  
teftîş etmek:
teftîş kerdene  
tehir:
erey, herey  
               tehir etme:
erey vistiş, herey fîstiş 
               tehir etmek:
erey vistene, herey fîstene  
teke:
kel (n), kelce (n)  
tekil:
yewhûmar 
            tekil ad: nameyo yewhûmar (n) 
            tekil isim: nameyo yewhûmar (n)  
teklif:
pêşnîyaze (m), teklîf (n)  
Tekman:
Tatos  
teknik:
teknîk (n)  
temel:
binge (n)  
temmuz:
temmuze (m)  
teneffüs:
teneffus (n), mabên (n) 
         teneffüse çıkmak:
mabên dayene, vejîyayene teneffus  
Tercan:
Têrcan (n)  
terim:
term (n)  
tevkif:
tewqîf (n) 
          tevkif etmek:
tewqîf kerdene 
        tevkif kararı: qerarê tewqîfî (n) 
        tevkif müzekkeresi: muzekkereyê tewqîfî (n)  
tevkifevi:
hepisxane (n)  
tevkifhane:
hepisxane (n)  
tez:
leze, çapik  
tezlik:
lezîye (m), çapikîye (m)  
tıp:
tib (n) 
          adli tıp:
tibo edlî (n)  
tırnak:
nenûg (n)  
tırtıl:
îre (m), tertul  
ticaret:
bazirganîye (m), tîcaret (n)  
ticaret bakanlığı:
wezaretê bazirganîye (n) 
         ticaret hukuku: huqûqê bazirganîye (n), huqûqê tîcaretî (n) 
         ticaret mahkemesi: dadgeha bazirganîye (m), 
dadgeha tîcaretî (m)  
tilki:
lûye (m), luwî (m)  
timsah:
tîmsah, -e; krokodîl, -e  
tiyatro:
tîyatro (n)  
Togo:
Togo  
Tonga Adaları:
Tonga  
toplanmak:
kom bîyayene  
toplantı:
kombîyayîş (n)  
toprak hukuku:
huqûqê erazî (n)  
topuk:
paşna (m), payna (m)  
torba:
kîse (n), kîsik (n)  
tosun:
conega (n), vîştira (n)  
henüz öküz sayılmayan (yaşça) büyük tosun:
boxeçor (n)  
totaliter:
totalîter, -e  
trajedi:
trajedî (n)  
Tunceli:
Dêrsim (n), Mamekîye (m)  
Tunus:
Tûnis  
turna:
quling, -e; siquling, -e  
tutukevi:
hepisxane (n)  
tutuklama:
tewqîf (n)  
tutuklamak:
tewqîf kerdene 
        tutuklama kararı: qerarê tewqîfî (n) 
        gıyabi tutuklama kararı: qerarê tewqîfê xiyabî (n)               
tutuklama müzekkeresi :
muzekkereyê tewqîfî (n)  
tutuklu:
hepsî, -ye  
Tuvalu:
Tuvalu  
tümce:
cumle (m)  
tümleç:
temamker (n)  
tür:
tewir  
Bu iş iki türlü olur.
(No kar di tewirî beno.) 
         türlü türlü: tewir bi tewir  
türemiş:
viraşte (n), viraştîye (m) 
         türemiş fiil: karo viraşte (n) 
         türemiş kelime: çekuya viraştîye (m) 
         türemiş sıfat: sifeto viraşte (n) 
         türemiş sözcük: çekuya viraştîye (m)  
Türk:
tirk, -e  
Türkçe:
tirkî  
Türkiye:
Tirkîya (m)  
Türkmenistan:
Tirkmenîstan (n)  
türkü:
lawike (m), kilame (m), deyîre (m)           
türkü söyliyen (ses sanatçısı):
deyîrbaz, -e; dengbêj, -e